Sylwetka Bohatera
Stanisław Nowak urodził się 7 maja 1927 roku w Poznaniu. Po uzyskaniu dyplomu krakowskiej ASP mieszkał i pracował we Wrocławiu, w Częstochowie i Lublinie. Gdy powrócił do rodzinnego miasta, rozpoczął pracę w dekoratorni „Reklamodruku” – w pracowni mieszczącej się przy ulicy Szamarzewskiego 11. Właśnie w tym miejscu zostały stworzone transparenty, które widziane były na ulicach podczas Poznańskiego Czerwca 1956 roku.
28 czerwca 1956 roku około godziny 8.00 Stanisław Nowak przebywał w swojej pracowni, z której wyszedł jednak na chwilę, aby udać się do sklepu. Idąc ulicą Kraszewskiego, zauważył ogromny pochód demonstrantów zmierzających ku centrum miasta. Widok ten spowodował, że artysta powrócił do pracowni, gdzie następnie na tekturowym zielonym papierze wykonał transparenty z hasłami o treści politycznej. Po ich wykonaniu skierował się w stronę Placu im. Stalina (obecnie Plac Adama Mickiewicza w Poznaniu), na którym zgromadził się już około stutysięczny tłum.
Stanisław Nowak przekazał spakowane w biały papier transparenty stojącej na dachu samochodu grupie manifestantów. Zgromadzone tam osoby zaczęły przekazywać je dalej, sięgając także do demonstrantów stojących na dachu tramwaju. Umieszczone na pracach Nowaka treści zostały podchwycone przez tłum – okrzykami wznoszono zawarte tam hasła. W miarę upływu czasu grupy osób trzymających transparenty zaczęły przemieszczać się w różne rejony miasta. Wśród stworzonych w pracowni przy ulicy Szamarzewskiego 11 trzydziestu haseł znalazły się m.in. następujące treści: „Jesteśmy głodni”, „Żądamy chleba”, „Chcemy chleba”, „Żądamy podwyżki płac, obniżki cen”, które trwale związały się z Poznańskim Czerwcem.
Pojawienie się na ulicach transparentów o antykomunistycznych hasłach spowodowało, że Urząd Bezpieczeństwa uznał, że demonstracja z 28 czerwca 1956 roku została przygotowana wcześniej przez „zakonspirowany ośrodek kontrrewolucyjny”. Nie odnaleziono jednak twórcy politycznych haseł, dzięki czemu Stanisław Nowak uniknął aresztowania.
Od 1993 roku Stanisław Nowak był redaktorem naczelnym czasopisma „Niepokonani ‘56”. Artysta zmarł 6 stycznia 1998 roku.
Zdjęcia z demonstracji: Zbiory Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości
Zdjęcia artysty: Zbiory rodziny Stanisława Nowaka
XIII edycja Akcji Światełko dla Czerwca ’56
24.10.2022 – 28.10.2022
Co roku w akcji biorą udział uczniowie i nauczyciele ze szkół i przedszkoli w całej Polsce. W tym roku zaangażowanych w akcje będzie aż piętnaście placówek z Poznania oraz z jedenaście spoza Poznania.
Światełko dla Czerwca’56” to projekt edukacyjny Muzeum Powstania Poznańskiego-Czerwiec 1956, który od lat odbywa się na terenie całego kraju angażując w działania dzieci i młodzież. Uczestnicy akcji odwiedzają groby osób związanych z poznańskimi wydarzeniami, poznając lokalną historię i budując swoją tożsamość. W inicjatywę upamiętniającą powstańców Poznańskiego Czerwca 1956 angażuje się wiele placówek edukacyjnych. Podobnie jak w latach ubiegłych w wyznaczonych dniach uczniowie różnych szkół, a także przedszkoli, wyruszą na cmentarze, by uporządkować groby nieżyjących uczestników Poznańskiego Czerwca 1956 oraz by zapalić na nich znicze opatrzone logo akcji.
