Zainaugurowaliśmy Akcję Światełko dla Czerwca ‘56 w ramach której uczniowie szkół i przedszkoli dbają o mogiły ofiar, uczestników oraz osób pielęgnujących pamięć o Poznańskim Czerwcu 1956.
25 października o godz. 11:00 zapaliliśmy symboliczny znicz pamięci na grobie Stanisława Nowaka, artysty i plastyka, który 28 czerwca 1956 przygotował oraz przekazał uczestnikom powstania transparenty z antykomunistycznymi hasłami.
W inauguracji wziął udział Sekretarz Miasta Stanisław Tamm, który podkreślił istotne znaczenie akcji, pozwalającej młodym ludziom poznać historię oraz wartość życia bohaterów Czerwca 1956 roku. Podziękował Wielkopolskiemu Muzeum Niepodległości za to, że w takiej formie dba o pamięć, aktywizując młodzież szkolną. W imieniu Przemysława Terleckiego, Dyrektora WMN przemówiła Anna Sochacka Dyrektor ds. merytorycznych i wskazała, że głównym organizatorem Światełka dla Czerwca ‘56 jest Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956, które od lat współpracuje ze szkołami z całej Polski, by pamięć o Czerwcu 1956 nie zanikła. Zwróciła się bezpośrednio do młodzieży, by odwaga, którą kierował się w swoim życiu Stanisław Nowak, była dla nich przykładem do naśladowania. Wspomniała również, że w Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 przygotowywana jest publikacja na temat Stanisława Nowaka nad którą pracuje Barbara Kokot. Córka Stanisława Nowaka – Rita Nowak-Wilowska – przedstawiła historię ojca, skupiając się przede wszystkim na jego wspomnieniach z 28 czerwca 1956 roku oraz na jego wieloletnim dążeniu do przekazywania prawdy o swoim udziale w Czerwcu 1956 roku. Kinga Przyborowska – kierownik Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 podziękowała obecnym uczniom oraz nauczycielom za zaangażowanie oraz wsparcie, dzięki któremu spotykamy się już po raz XIII. Podkreśliła, że zdarza się, iż uczniowie biorący udział w akcji na poziomie szkoły podstawowej, kontynuując naukę w szkole średniej zachęcają nowe placówki do włączenia się w naszą inicjatywę.
W ramach XIII edycji akcji grobem Stanisława Nowaka opiekują się uczniowie z Zespołu Szkół Handlowych im. Bohaterów Poznańskiego Czerwca ’56, którego reprezentacja wraz z przedstawicielami Szkoły Podstawowej nr 10 im. Arkadego Fidlera oraz Szkoły Podstawowej nr 71 im. Janusza Kusocińskiego wzięli udział w inauguracji.
XIII edycja Akcji Światełko dla Czerwca 56′ potrwa do 28 października 2022 roku. W akcji wezmą udział uczniowie oraz nauczyciele z piętnastu szkół z Poznania, oraz jedenastu placówek z Polski. Łącznie akcją objęto już blisko 160 mogił z całej Polski.
WYDARZENIE ODBYWA SIĘ POD PATRONATEM WIELKOPOLSKIEGO KURATORA OŚWIATY
Sylwetka Bohatera
Stanisław Nowak urodził się 7 maja 1927 roku w Poznaniu. Po uzyskaniu dyplomu krakowskiej ASP mieszkał i pracował we Wrocławiu, w Częstochowie i Lublinie. Gdy powrócił do rodzinnego miasta, rozpoczął pracę w dekoratorni „Reklamodruku” – w pracowni mieszczącej się przy ulicy Szamarzewskiego 11. Właśnie w tym miejscu zostały stworzone transparenty, które widziane były na ulicach podczas Poznańskiego Czerwca 1956 roku.
28 czerwca 1956 roku około godziny 8.00 Stanisław Nowak przebywał w swojej pracowni, z której wyszedł jednak na chwilę, aby udać się do sklepu. Idąc ulicą Kraszewskiego, zauważył ogromny pochód demonstrantów zmierzających ku centrum miasta. Widok ten spowodował, że artysta powrócił do pracowni, gdzie następnie na tekturowym zielonym papierze wykonał transparenty z hasłami o treści politycznej. Po ich wykonaniu skierował się w stronę Placu im. Stalina (obecnie Plac Adama Mickiewicza w Poznaniu), na którym zgromadził się już około stutysięczny tłum.
Stanisław Nowak przekazał spakowane w biały papier transparenty stojącej na dachu samochodu grupie manifestantów. Zgromadzone tam osoby zaczęły przekazywać je dalej, sięgając także do demonstrantów stojących na dachu tramwaju. Umieszczone na pracach Nowaka treści zostały podchwycone przez tłum – okrzykami wznoszono zawarte tam hasła. W miarę upływu czasu grupy osób trzymających transparenty zaczęły przemieszczać się w różne rejony miasta. Wśród stworzonych w pracowni przy ulicy Szamarzewskiego 11 trzydziestu haseł znalazły się m.in. następujące treści: „Jesteśmy głodni”, „Żądamy chleba”, „Chcemy chleba”, „Żądamy podwyżki płac, obniżki cen”, które trwale związały się z Poznańskim Czerwcem.
Pojawienie się na ulicach transparentów o antykomunistycznych hasłach spowodowało, że Urząd Bezpieczeństwa uznał, że demonstracja z 28 czerwca 1956 roku została przygotowana wcześniej przez „zakonspirowany ośrodek kontrrewolucyjny”. Nie odnaleziono jednak twórcy politycznych haseł, dzięki czemu Stanisław Nowak uniknął aresztowania.
Od 1993 roku Stanisław Nowak był redaktorem naczelnym czasopisma „Niepokonani ‘56”. Artysta zmarł 6 stycznia 1998 roku.